Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bahçesi

Trakya Üniversitesi tarafından 2024 yılında, Osmanlı döneminde kullanılan tıbbi ve aromatik bitkileri tanıtmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla kurulmuştur. 




TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER

 

Türkiye farklı iklim ve coğrafya koşulları nedeniyle zengin bir bitki örtüsüne sahip olmanın yanında yüzyıllar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu topraklarda yaşayan halklar da gerek kültür gerekse bitki çeşitliliği sayesinde geniş bir folklorik tip bilgisine sahip olmuştur. Bu sebeple ülkemizde, tip ve eczacılık araştırmalarının öncelikli ilgi alanlarından biri olagelmiştir. Türkiye'de tıbbi olarak kullanılan bitkilerin sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, 500 civarında olduğu tahmin edilmekte; yaklaşık 200 tıbbi ve aromatik bitkinin ihraç potansiyelinin olduğu belirtilmektedir.

 

İnsanoğlu bitkilerin kök, yaprak, çiçek, meyve gibi kısımlarının tedavi edici etkilerini deneme-yanılmayla veya tesadüflerle öğrenilmiştir. Bitkilerle tedavi ilk kayıtlara M.Ö. 5000'lerde Mezopotamya uygarlığında rastlanmıştır, 250 bitkisel drogun kullanıldığı tespit edilmiştir. Bitkisel drogların ilaç olarak kullanılabilmesi için uygun bir şekle konulmalıdır. En basit yol drogu toz ederek olduğu gibi veya bir güllaç içinde almaktır. Bununla beraber alma şeklindeki kolaylık ve alınan miktarın saptanması bakımından hap, infuzyon ve dekoksiyon şekilleri de kullanılmaktadır.

 

Bitkiler, gıda, baharat, kozmetik ve ilaç olarak kullanılır. İlaç olarak kullanılan bitkiler tıbbi bitkiler olarak isimlendirilir. Tıbbi bitkiler, bitkisel ilaç yapımında, saf etkin madde eldesinde veya çay olarak kullanılır.

 

Bitkilerle tedavide en önemli sorun bitkinin yanlış teşhisidir. Görüntüleri aynı, ancak tanımlandığında farklı olduğu tespit edilen bitkiler farklı biyolojik aktiviteye sahiptirler; kullanılacak her bitkinin familyası, cinsi, türü doğru tanımlanmalıdır.

 

Tıbbi bitkiler, diğer ilaçlar gibi tedavi edici etkilere sahiptir, aşırı doz, kullanım süresi, hamilelikte kullanım, kullanılan diğer ilaçlarla etkileşim gibi konular mutlaka göz önüne alınmalıdır. Bitkiler doktor veya eczacılara danışılmadan asla kullanılmamalıdır. Bilgiye konunun uzmanlarınca yazılan kitaplar ve benzeri doğru kaynaklardan ulaşılmaktadır.

 

İnternette rastgele sitelerden uzak durmalı, bilimsel sitelerden doğru bilgiye ulaşılmalıdır

Sıklıkla başvurduğumuz ıhlamur, nane kekik, adaçayı, rezene, papatya, vs. gibi bitkileri sadece basit rahatsızlıkların tedavisinde kullanmalıyız.

 

Üzerimde yeterli toksisite testleri ve klinik deneyler yapılmamış veya halk arasında güvenli ve etkili kullanımı uzun süredir bilinmeyen bitkiler tedavisi amacıyla kullanılmamalıdır. Zira yanlış bitki kullanımı istenmeyen durumlara yol açabilir.